Οι σχέσεις μοιάζουν, με μια βιαστική ματιά, σαν μια προσπάθεια να βρούμε κάποιον να αγαπήσουμε. Στην πραγματικότητα όμως, για να σταθούν γερά, χρειάζεται πρώτα να φροντίσουμε τα θεμέλια οποιασδήποτε κατάστασης: τη σχέση με τον εαυτό μας. Αν δεν έχουμε κοιτάξει κατάματα τον εαυτό μας, αν δεν έχουμε συμφιλιωθεί με τη φύση μας και τις αντιφάσεις της, τότε ό,τι κι αν χτίσουμε με τον άλλον θα είναι έτοιμο να καταρρεύσει. Οι σχέσεις μάς αναγκάζουν να δούμε καθαρά ποιοι είμαστε, τι πιστεύουμε πως αξίζουμε και πόσο αρμονικά μπορούμε να συνυπάρξουμε με τους άλλους.

Τι σημαίνει στ’ αλήθεια να αγαπάμε πρώτα τον εαυτό μας πριν δοθούμε σε κάποιον άλλον; Σημαίνει πως αν δεν έχουμε σταθερά μέσα μας τη βεβαιότητα ότι είμαστε στο πλευρό μας ό,τι κι αν γίνει, δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε ποιος πραγματικά μας φέρεται με σεβασμό και ποιος όχι. Αν μέσα μας κυριαρχεί η αμφιβολία και η καχυποψία για την ίδια μας την αξία, όλα μπερδεύονται. Δεν ξέρουμε ποιον να εμπιστευτούμε και σε ποιον να επενδύσουμε. Όταν όμως έχουμε κάνει εσωτερική δουλειά και ξέρουμε τι αξίζουμε (ή τέλος πάντων τι στα σίγουρα δεν αξίζουμε), τότε μπορούμε να αναγνωρίσουμε ποιος τιμά την παρουσία μας και ποιος όχι. Και, κυρίως, δεν καταρρέουμε κάθε φορά που κάποιος δεν μας διαλέγει γιατί δεν έχουμε αφήσει τη δική μας αξία να κρέμεται από αυτό.

Όταν έχεις χτίσει μια ειλικρινή σχέση με τον εαυτό σου, αρχίζεις να βάζεις όρια που σε προστατεύουν μέσα στην αβεβαιότητα των σχέσεων. Μερικοί από αυτούς τους «άγραφους κανόνες» που γεννιούνται εμπειρικά από την τάση για αυτοφροντίδα μπορούν πραγματικά να σου δείξουν τον δρόμο όταν τα πράγματα γίνονται χαοτικά. Παρακάτω θα βρεις μερικά πράγματα που ίσως σου δώσουν μια σαφέστερη κατεύθυνση σε καιρούς δυσκολιών:

1) Αν κάποιος καθυστερεί υπερβολικά να απαντήσει σε ένα μήνυμα, δεν το αναλύεις – απλώς απομακρύνεσαι.
2) Αν νιώθεις πως κάνεις κάτι από υποχρέωση και μέσα σου δεν αισθάνεσαι καλά, τότε πιθανότατα δεν είναι για εσένα.
3) Αν κάποιος σε κάνει να ντρέπεσαι για τον εαυτό σου ή να φοβάσαι, δεν χρειάζεται πολλή σκέψη. Φεύγεις.
4) Αν επαναλαμβάνεις μέσα σου διαρκώς  «πόσο σωστός/ή φαίνεται στα χαρτιά» αλλά κάτι μέσα σου φωνάζει «όχι», εμπιστεύσου αυτή τη φωνή. Ίσως δεν τον/την διάλεξες καν εσύ πραγματικά. Ίσως να ήταν η επιλογή που θα έκανε περήφανο κάποιον άλλο ή ήταν το κοινωνικά ορθό.

5) Βγάλε μια για πάντα από το μυαλό σου ότι οι επιλογές τελειώνουν. Δεν τελειώνουν! Πάντα υπάρχουν νέοι άνθρωποι. Η ζωή ανανεώνει το πεδίο συνεχώς. Τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν από τη μία στιγμή στην άλλη. Χρειάζεται υπομονή και πίστη.

6) Να λες τι θέλεις καθαρά από την αρχή (αυτό προϋποθέτει να ξέρεις βέβαια που είναι μεγάλο και δύσκολο κεφάλαιο). Αν κάποιος εξαφανιστεί αμέσως αφού του πεις, θα το έκανε αργότερα έτσι κι αλλιώς. Μόλις σου έσωσες στην καλύτερη μερικούς μήνες, στην χειρότερη αρκετά χρόνια.

7) Μη σε τρομάζει η καλοσύνη. Μη φοβάσαι εκείνον που σου φέρεται με φροντίδα. Απλά να κάνεις που και που από μέσα σου την ερώτηση «Υπάρχει κάποια ατζέντα που ενδεχομένως να μην βλέπω τόσο ξεκάθαρα;» Μη φοβάσαι να εξετάσεις. Θα σου κοστίσει πολύ περισσότερο η έλλειψη διαύγειας.
8) Μην κολλάς στους αδιάφορους. Δεν είναι έρωτας το να κυνηγάς εκείνον που σε αγνοεί, ούτε αποτελεί η αδιαφορία κάποια “Love language”. Ίσως να αποτελεί για όσους αγαπούν τον παιδεμό και το δράμα. Δική σου η ζωή. Δεν χρειάζεται πάντως να είναι έτσι.

9) Να θυμάσαι πως οι περισσότεροι άνθρωποι που θα γνωρίσεις δεν θα σε θέλουν πραγματικά και με ουσία. Και δεν πειράζει. Γιατί κι εσύ δεν θέλεις τους περισσότερους. Δεν είναι ελάττωμά σου, δεν είναι ελάττωμά τους. Είναι απλώς η φυσική αναντιστοιχία των προσδοκιών, των χαρακτήρων, των επιθυμιών. Δεν είσαι ιδιότροπος/η – απλώς κρατάς τον πήχη εκεί που πρέπει. Αναζητάς κάτι πραγματικά ξεχωριστό που θα σε συντροφεύει για απροσδιόριστο αριθμό ετών. Και αυτό αξίζει να το διεκδικήσεις με συνέπεια.

10) Δεν χρειάζεται να σταθούμε τυχεροί πολλές φορές. Μία φορά φτάνει. Γιατί δεν ψάχνουμε να γεμίσουμε μια αίθουσα. Ψάχνουμε να γεμίσουμε μια θέση, μια πολύ σημαντική θέση. Την προεδρική της καρδιάς μας.

11) Κι αν μέσα μας υπάρχει ακόμη η σκιά ενός πρώην που ψιθυρίζει πως “ίσως ήταν καλύτερα με εκείνον/η”, ας θυμηθούμε κάτι απλό: αν όντως ήταν καλύτερα, δεν θα είχαμε φτάσει ως εδώ. Δεν θα ήμασταν μόνοι, δεν θα ψάχναμε τίποτα. Οπότε ας μην μπλέκουμε τη μοναξιά με τη νοσταλγία. Οι πρώην είναι πρώην για λόγους. Και συνήθως σοβαρούς. Και αν μου πεις ότι δεν τον επέλεξες εσύ τον χωρισμό και άρα όντως έχεις δίκιο να πιστεύεις πως θα ήσουν καλύτερα με αυτό το άτομο, αναλογίσου ότι ένας άνθρωπος είναι όντως για εμάς αποκλειστικά και μόνο εφόσον μας διαλέγει…κάθε μέρα. Αν δεν μας θέλει, αυτή είναι η καλύτερη απόδειξη ότι δεν ήταν για εμάς, άσχετα πόσο μας άρεσε.

12) Αν φύγαμε εμείς, ίσως να χρειάστηκε να παλέψουμε πολύ για να το καταφέρουμε. Μέρες, μήνες, δάκρυα, τύψεις. Ας μην ξεχνάμε αυτή τη μάχη. Ας την τιμήσουμε. Ήταν μια κίνηση αυτοσεβασμού κι αυτή η κίνηση άνοιξε τον δρόμο για κάτι πιο αληθινό.

13) Μην ζηλεύεις υπερβολικά όσους μοιάζουν «τακτοποιημένοι». Ο γάμος ή η συντροφικότητα δεν είναι ασυλία από τον πόνο. Η ζωή βρίσκει πάντα έναν τρόπο να μοιράζει το ποτήρι της λύπης. Και τελικά, όλοι θα πιούμε από αυτό μια γερή δόση αν μείνουμε στον κόσμο αυτό αρκετό καιρό.

14) Πολλές φορές, εκεί που σκαλώνουμε είναι στις λεπτομέρειες. Σε μια λέξη, σε έναν τόνο, σε μια αίσθηση που δεν μπορούμε να εξηγήσουμε άμεσα αλλά δεν φεύγει. Δεν είναι παράλογο να σταματάς εκεί. Οι μεγάλες ασυμβατότητες μπορεί να μην εμφανίζονται με μεγάλα σήματα. Κρύβονται συχνά στα μικρά. Η διαίσθησή σου πολλές φορές εντοπίζει σήματα σε αυτά τα μικρά, οριακά απαρατήρητα – εκ πρώτης όψεως -κομμάτια.

15) Πρόσεχε τους «ευγενικούς». Αυτούς που δεν λένε ποτέ ξεκάθαρα «όχι», που χαμογελούν ευχάριστα αλλά δεν ενδιαφέρονται στ’ αλήθεια. Τους ανθρώπους -χαμαιλέοντες που αλλάζουν χρώμα για να μη φανεί η αδιαφορία τους. Αυτούς που σπαταλούν τον χρόνο σου όχι επειδή θέλουν να σε πληγώσουν αλλά επειδή φοβούνται να φανούν αγενείς. Και τελικά σε πληγώνουν περισσότερο.

16) Κάποιοι άνθρωποι απλώς δεν ισορροπούν. Και δεν φταις εσύ γι’ αυτό. Η ψυχική δυσκολία είναι πραγματικότητα για πολλούς. Όσο κι αν θέλεις να βοηθήσεις, δεν είναι δική σου ευθύνη να σηκώσεις το βάρος ενός άλλου ανθρώπου. Θα καείς στην προσπάθεια.

17) Ακόμη κι όταν κάτι μοιάζει να πηγαίνει υπέροχα… κράτα μικρό καλάθι. Μην ενθουσιάζεσαι πολύ γρήγορα. Μην χτίζεις φαντασιώσεις από το πρώτο καλό σημάδι. Επαναλάμβανε μέσα σου όσο συχνά χρειαστεί: «είναι νωρίς, δεν ξέρω ακόμα». Όσο πιο ψύχραιμα κρατάς το τιμόνι, τόσο λιγότερο θα πονέσεις αν χρειαστεί να κάνεις αναστροφή. Και θα χρειαστεί να κρατάς μια πισινή αποδεχόμενος/η την άγνοιά σου για αρκετό καιρό.

18) Η έλξη μετράει. Δεν είναι κάτι ρηχό, ούτε ντροπιαστικό να το ζητάς. Δεν ψάχνουμε μια φιλία. Ψάχνουμε έναν δεσμό που ανάβει κάτι μέσα μας. Κι όταν αυτό λείπει, όσο “σωστός” κι αν είναι ο άλλος στα χαρτιά, ίσως είναι τιμιότερο να προχωρήσουμε.

19) Δεν υπάρχει λόγος να βιαστούμε να πάμε στο κρεβάτι. Το σεξ συχνά δημιουργεί ένα είδος συναισθηματικής δέσμευσης που – αν δεν υπάρχει ψυχική σύνδεση από πίσω – μπορεί να μας φθείρει. Η σωματική οικειότητα δεν είναι εργαλείο για να δεθεί κάποιος μαζί μας. Είναι κάτι που αξίζει να έρθει όταν υπάρχει εμπιστοσύνη. Και πίστεψέ με… θα υπάρχει ατελείωτος χρόνος για όλα, αρκεί να υπάρχει το σωστό πρόσωπο.

20) Χρειάζεται να κάνουμε παύσεις. Αυτή η αναζήτηση εξαντλεί. Η κάθε απόρριψη, η κάθε γνωριμία που φεύγει άδοξα, τα σενάρια που στήνουμε και γκρεμίζουμε στο μυαλό μας κουράζουν… Πονάει να αισθάνεσαι μακριά από εκείνο που θα ήθελες να αποκαλείς “σπίτι”.

21) Είναι σημαντικό να έχουμε έναν άνθρωπο – έναν φίλο ή μια φίλη – που μπορούμε να εμπιστευτούμε όταν χάνουμε την πυξίδα μας. Κάποιον που μας θυμίζει ποιοι είμαστε όταν αρχίζουμε να αμφιβάλλουμε για όλα.

22) Και ναι, ας δώσουμε περισσότερη σημασία από αυτή που μας λένε να δώσουμε όταν κάτι μας ενδιαφέρει στ’ αλήθεια. Είναι ενδιαφέρων ο νους του άλλου; Μας κάνει να σκεφτόμαστε πιο καθαρά, πιο βαθιά; Έχει αυτή τη σπίθα που μας κάνει να θέλουμε να ακούσουμε τη σκέψη του ξανά και ξανά; Γιατί ποτέ δεν ξέρουμε…μπορεί να βρεθούμε να μοιραζόμαστε μαζί του τα επόμενα 10.000 γεύματα.

23) Δεν αξίζει να μένουμε σε τίποτα που δεν είναι αμοιβαίο. Αν κάποιος δεν είναι ενθουσιασμένος για εμάς, δεν είναι δικός μας άνθρωπος. Δεν είμαστε εδώ για να παρακαλέσουμε, να πείσουμε, να σέρνουμε τους μισοπρόθυμους.

24) Και δεν πρέπει να τρομάζουμε από τις απορρίψεις. Είναι μέσα στο παιχνίδι. Δεν μας λένε τίποτα βαθύ για την αξία μας. Μιλούν για τη συγκυρία, την ασυμφωνία, την ασυμβατότητα. Όχι για το ποιοι είμαστε.

25) Το να ξέρουμε ότι μπορούμε να είμαστε μόνοι – ακόμη και για πάντα – είναι η πιο απελευθερωτική «υπερδύναμη». Γιατί μόνο τότε μπορούμε να πούμε αληθινά “όχι” σε οτιδήποτε δεν τιμά την ψυχή μας. Και μόνο η μοναξιά μάς επιτρέπει να κρατάμε ζωντανή την ελπίδα. Ας πάρει όσο χρόνο χρειάζεται. Κι αν είμαστε στην ίδια θέση και του χρόνου τέτοια εποχή… δεν πειράζει. Δεν χάσαμε χρόνο. Κρατήσαμε χώρο. Μακάρι να τον αξιοποιούμε με τρόπο που γεμίζει την ψυχή μας στο έπακρο.

Αγαπητέ/ή, οι σχέσεις είναι δύσκολη πίστα. Θα υπάρξουν στιγμές που θα νιώσουμε έτοιμοι να τα παρατήσουμε, να ξεσπάσουμε, να σιωπήσουμε για πάντα. Μα όσο περισσότερο στεκόμαστε δίπλα μας, τόσο πιο εύκολα θα θυμόμαστε – κάθε φορά που επιστρέφουμε από μια απογοήτευση – μια αλήθεια που αξίζει να τη φοράμε σαν φυλαχτό: Δεν είμαστε ανάξιοι να αγαπηθούμε, ούτε ελαττωματικοί. Απλώς δεν έχουμε συναντήσει ακόμη τη σωστή αγάπη.

Να προσέχεις τον εαυτό σου!