Παραληρητική Διαταραχή (Delusional Disorder)

  1. Τι είναι και πώς εκδηλώνεται

Η Παραληρητική Διαταραχή είναι μια ψυχωτική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την παρουσία ενός ή περισσότερων παραληρημάτων, τα οποία διαρκούν τουλάχιστον έναν μήνα, χωρίς όμως να πληρούνται τα διαγνωστικά κριτήρια της σχιζοφρένειας.

Τα παραληρήματα είναι σταθερές, εσφαλμένες πεποιθήσεις που δεν μεταβάλλονται ακόμη και όταν υπάρχουν σαφείς αποδείξεις που τα διαψεύδουν. Η θεματολογία τους είναι συνήθως συγκεκριμένη, οργανωμένη και μη παράλογη, ενώ η γενική λειτουργικότητα και συμπεριφορά του ατόμου παραμένει σχετικά ανεπηρέαστη, εκτός από τις επιπτώσεις του ίδιου του παραληρήματος.

Αν υπάρχουν ψευδαισθήσεις, αυτές είναι μη έντονες και σχετίζονται θεματικά με το παραλήρημα (π.χ. αίσθηση εντόμων στο δέρμα όταν υπάρχει παραλήρημα παρασίτων).

  1. Ποιους επηρεάζει και γιατί συμβαίνει

Η Παραληρητική Διαταραχή έχει εκτιμώμενη διά βίου επικράτηση περίπου 0,2% και συχνότερος τύπος είναι ο καταδιωκτικός (persecutory). Η ζηλότυπη μορφή εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες, αλλά δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές ως προς τη συνολική συχνότητα μεταξύ των φύλων.

Αίτια και παράγοντες κινδύνου:

  • Οικογενειακή προδιάθεση, κυρίως με σχιζοφρένεια ή διαταραχή σχιζότυπου τύπου προσωπικότητας,
  • Βιολογικές ευαλωτότητες, πιθανώς σε συσχέτιση με το φάσμα των σχιζοφρενικών διαταραχών,
  • Ψυχοκοινωνικοί στρεσογόνοι παράγοντες,
  • Πολιτισμικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις που επηρεάζουν το περιεχόμενο των παραληρημάτων.

Η διαταραχή συχνά εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες, αλλά μπορεί να προκύψει και νωρίτερα.

Λάβε την υποστήριξη που σου ταιριάζει.

Πάρε έως και 30% ΕΚΠΤΩΣΗ στην πρώτη σου συνεδρία

Καμία αλλαγή δεν έρχεται με πίεση. Ο άνθρωπος αλλάζει μόνο όταν είναι έτοιμος.


Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.

  1. Πώς επηρεάζει τη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα

Η λειτουργική επίδραση της Παραληρητικής Διαταραχής είναι συνήθως περιορισμένη σε σύγκριση με άλλες ψυχωτικές διαταραχές, αλλά εξαρτάται από τη φύση και ένταση του παραληρήματος.

Συνήθεις λειτουργικές επιπτώσεις:

  • Κοινωνική απομόνωση, ειδικά όταν το άτομο υποψιάζεται ή δυσπιστεί προς τους άλλους,
  • Προβλήματα στη συζυγική/συντροφική ζωή (ιδίως σε ζηλότυπο τύπο),
  • Νομικές εμπλοκές, λόγω καταγγελιών, παρενοχλήσεων ή εμμονικής συμπεριφοράς,
  • Επαγγελματική δυσλειτουργία όταν το παραλήρημα παρεμβαίνει στην εργασία,
  • Επιθετικότητα ή βίαιες ενέργειες σε περιπτώσεις καταδιωκτικού ή ερωτομανιακού τύπου,
  • Δυσθυμία, ευερεθιστότητα ή καταθλιπτικό συναίσθημα ως δευτερογενής αντίδραση στην παραληρητική πεποίθηση.

Παρά τη συχνή φαινομενική “κανονικότητα” στη γενική συμπεριφορά, το άτομο μπορεί να εμφανίσει σημαντικές ψυχοκοινωνικές επιπλοκές, ιδίως όταν το παραλήρημα κυριαρχεί στις αντιλήψεις και επιλογές του.

  1. Διάκριση από άλλες μορφές

Η διάγνωση της Παραληρητικής Διαταραχής προϋποθέτει προσεκτική διαφοροδιάγνωση από:

  • Σχιζοφρένεια: Δεν υπάρχουν άλλα χαρακτηριστικά ψυχωτικά συμπτώματα (π.χ. έντονες ψευδαισθήσεις, αποδιοργανωμένος λόγος/συμπεριφορά, αρνητικά συμπτώματα).
  • Διπολική διαταραχή ή μείζων κατάθλιψη με ψυχωτικά στοιχεία: Εδώ τα παραληρήματα εμφανίζονται μόνο κατά τη διάρκεια των επεισοδίων.
  • Ψυχαναγκαστική διαταραχή ή δυσμορφική διαταραχή σώματος, όπου οι ενοχλήσεις έχουν ενδοσκοπικό, μη παραληρητικό χαρακτήρα.
  • Ψυχωτική διαταραχή επαγόμενη από ουσίες ή παθήσεις (π.χ. νευροεκφυλιστικές, ενδοκρινολογικές, νεοπλασίες).
  • Πολιτισμικά ή θρησκευτικά πιστεύω, που δεν πρέπει να θεωρούνται ψυχοπαθολογικά αν εντάσσονται στο κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο του ατόμου.

Υποτύποι Παραληρητικής Διαταραχής:

  • Ερωτομανιακού τύπου: Πίστη ότι κάποιο άλλο άτομο (συνήθως υψηλής κοινωνικής θέσης) είναι ερωτευμένο με το άτομο.
  • Μεγαλομανιακού τύπου: Πίστη ότι έχει σπουδαίο ταλέντο, γνώση ή αποστολή.
  • Ζηλότυπου τύπου: Πίστη ότι ο/η σύντροφος είναι άπιστος/η χωρίς αποδείξεις.
  • Καταδιωκτικού τύπου: Πίστη ότι κάποιος τον/την παρακολουθεί, βλάπτει, συκοφαντεί.
  • Σωματικού τύπου: Παραληρητικές πεποιθήσεις για το σώμα ή τη λειτουργία του (π.χ. παράσιτα, δυσοσμία, παραμόρφωση).
  • Μικτού τύπου: Χωρίς κυρίαρχο παραληρητικό θέμα.
  • Ακαθόριστου τύπου: Δεν εντάσσεται σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες.
  • Με παράδοξο περιεχόμενο: Παραληρήματα εντελώς απίθανα, μη κατανοήσιμα ή αποκομμένα από την πραγματικότητα.

Η Παραληρητική Διαταραχή συχνά παραμένει αόρατη — όχι επειδή είναι ήπια, αλλά γιατί καλύπτεται από την επιφανειακή “κανονικότητα” του ατόμου. Όμως, πίσω από αυτή την εικόνα, μπορεί να υπάρχει βαθιά δυσκολία, μοναξιά και εσωτερικός πόνος. Αν αναγνωρίζεις τέτοιες σκέψεις στον εαυτό σου ή σε κάποιον δικό σου, δεν είσαι μόνος. Οι παραληρητικές πεποιθήσεις δεν είναι επιλογή — αλλά η βοήθεια είναι. Με κατάλληλη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, υποστήριξη και ενίοτε φαρμακοθεραπεία, υπάρχει τρόπος να αποκατασταθεί η επαφή με την πραγματικότητα και η ποιότητα ζωής. Η αποδοχή, η επιστημονική κατανόηση και η φροντίδα είναι το κλειδί για μια ουσιαστική επανένταξη. Είμαστε εδώ — χωρίς κρίση, μόνο με σεβασμό και ελπίδα.

Εγγραφή στο Newsletter – Γιατί να γραφτείς

Οι άνθρωποι που αλλάζουν τη ζωή τους, ξεκινούν από τη γνώση

Εγγράψου στο Newsletter και λάβε:

– Πρακτικά εργαλεία για την αυτοβελτίωσή σου.
– Αποκλειστικό περιεχόμενο και γνώσεις ψυχολογίας που μεταμορφώνουν την οπτική σου.
– Ειδοποιήσεις για νέα άρθρα & βιωματικά εργαστήρια που διοργανώνουμε. 

Top Videos

Συχνές Ερωτήσεις

Πριν κάνεις το πρώτο βήμα

Πώς μπορώ να κλείσω ραντεβού για συνεδρία;

Οι συνεδρίες κλείνονται μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας για να διασφαλιστεί η κατανόηση του θεραπευτικού αιτήματος και η διαθεσιμότητα των θεραπευτών.

Ναι! Οι συνεδρίες μας πραγματοποιούνται τόσο δια ζώσης στη Θεσσαλονίκη όσο και online, ώστε να έχετε πρόσβαση από οπουδήποτε.

Αν νιώθεις ότι κάτι σε δυσκολεύει, αν επαναλαμβάνεις μοτίβα που σε φθείρουν ή αν θέλεις να βελτιώσεις τις σχέσεις σου, η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει.

Κάθε workshop μας έχει σαφείς θεματικές. Αν δεν είσαι σίγουρος, μπορείς να μας ρωτήσεις και θα σε καθοδηγήσουμε.

To ebook ασς με τίτλο "Παραληρητική Διαταραχή (Delusional Disorder)" ειναι έτοιμο για εσένα και μπορείς να το κατεβάσεις πατώντας το παρακάτω κουμπί

Χρειάζεστε Άμεση Υποστήριξη;

Συμπληρώστε την φόρμα και θα σας καλέσουμε εντός
24 ωρών!


Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.