Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας – ΔΕΠΥ (ADHD)
- Τι είναι και πώς εκδηλώνεται
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας (ADHD) είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από έναν επίμονο και δυσλειτουργικό συνδυασμό απροσεξίας, υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας, οι οποίες παρεμβαίνουν σημαντικά στη λειτουργικότητα του ατόμου στην καθημερινότητά του.
Οι εκδηλώσεις χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες:
- Απροσεξία: Συχνά λάθη από απροσεξία, δυσκολία συγκέντρωσης, δυσκολία στην οργάνωση, αποφυγή πνευματικά απαιτητικών εργασιών, ξεχνά εύκολα πράγματα ή χάνει αντικείμενα.
- Υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα: Συνεχές κούνημα, αδυναμία παραμονής καθιστός, διακοπή άλλων στη συζήτηση, δυσκολία αναμονής της σειράς, αίσθημα συνεχούς εσωτερικής ανησυχίας.
Η συμπτωματολογία πρέπει να είναι παρούσα για τουλάχιστον 6 μήνες, να εμφανίζεται πριν την ηλικία των 12 ετών, και να εκδηλώνεται σε περισσότερα από ένα περιβάλλοντα (π.χ. σπίτι, σχολείο, εργασία).
Υπάρχουν τρεις επίσημες μορφές παρουσίασης:
- Συνδυασμένη Παρουσίαση (και απροσεξία και υπερκινητικότητα/παρορμητικότητα),
- Κατά κύριο λόγο Απρόσεκτη Παρουσίαση,
- Κατά κύριο λόγο Υπερκινητική/Παρορμητική Παρουσίαση.
- Ποιους επηρεάζει και γιατί συμβαίνει
Η ADHD επηρεάζει περίπου 5% των παιδιών και 2.5% των ενηλίκων παγκοσμίως, εμφανίζεται σε όλες τις πολιτισμικές ομάδες και είναι συχνότερη στα αγόρια, ιδίως με υπερκινητική εικόνα.
Αν και η ακριβής αιτιολογία είναι πολυπαραγοντική, υπάρχουν ισχυρά ερευνητικά δεδομένα για:
- Γενετική προδιάθεση (ισχυρή κληρονομικότητα),
- Νευροβιολογικές αλλοιώσεις (π.χ. μειωμένος εγκεφαλικός όγκος, καθυστέρηση στην ωρίμανση του εγκεφαλικού φλοιού),
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως:
- Ενδομήτριες επιδράσεις (κάπνισμα, αλκοόλ, χαμηλό βάρος γέννησης),
- Έκθεση σε τοξικές ουσίες (π.χ. μόλυβδος),
- Ιστορικό κακοποίησης, εγκατάλειψης ή πολλαπλών μετακινήσεων.
Ατομικά χαρακτηριστικά όπως χαμηλός αυτοέλεγχος, έντονη αναζήτηση καινοτομίας, αρνητική συναισθηματικότητα, ενισχύουν την έκφραση των συμπτωμάτων.
Λάβε την υποστήριξη που σου ταιριάζει.
Πάρε έως και 30% ΕΚΠΤΩΣΗ στην πρώτη σου συνεδρία
Καμία αλλαγή δεν έρχεται με πίεση. Ο άνθρωπος αλλάζει μόνο όταν είναι έτοιμος.
Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.
- Πώς επηρεάζει τη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα
Η ADHD προκαλεί σημαντική επιβάρυνση στη σχολική, επαγγελματική και κοινωνική λειτουργικότητα, όπως:
- Μειωμένες ακαδημαϊκές επιδόσεις, αποτυχία στόχων λόγω έλλειψης οργάνωσης και συγκέντρωσης.
- Κοινωνική απόρριψη, λόγω παρεμβατικής ή απρόσεκτης συμπεριφοράς.
- Δυσαρμονικές οικογενειακές σχέσεις και συγκρούσεις.
- Χαμηλή επαγγελματική επίδοση, ασταθής απασχόληση, ανεργία.
- Υψηλότερη πιθανότητα ατυχημάτων, παραβάσεων, κατάχρησης ουσιών και παραβατικής συμπεριφοράς.
- Δυσκολία στη ρύθμιση συναισθημάτων, μειωμένη αντοχή στη ματαίωση και παρορμητικές αποφάσεις.
- Αυξημένος κίνδυνος για συννοσηρότητες, όπως αγχώδεις διαταραχές, καταθλιπτικά επεισόδια, διαταραχές διαγωγής και αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας.
Η δυσλειτουργία μπορεί να παρερμηνεύεται από το περιβάλλον ως “τεμπελιά”, “αδιαφορία” ή “εγωκεντρισμός”, επιβαρύνοντας τη ψυχοκοινωνική αυτοεικόνα του ατόμου.
- Διάκριση από άλλες μορφές
Η ADHD πρέπει να διαφοροδιαγιγνώσκεται από:
- Διαταραχές άγχους (π.χ. αποφυγή συγκέντρωσης λόγω ανησυχίας),
- Κατάθλιψη (όπου η απάθεια ή η δυσκολία συγκέντρωσης είναι δευτερογενείς εκδηλώσεις),
- Μαθησιακές διαταραχές, που δεν χαρακτηρίζονται από παρορμητικότητα,
- Διαταραχές αυτιστικού φάσματος, όπου οι δυσκολίες είναι περισσότερο κοινωνικές και επικοινωνιακές,
- Διαταραχές διαγωγής ή αντικοινωνική διαταραχή, όπου η παραβίαση κανόνων είναι πρωτογενής και όχι από παρορμητικότητα.
Επιπλέον, παρόμοια συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν και ως αποτέλεσμα ύπνου, σωματικών νόσων, διατροφικών ελλείψεων, αισθητηριακών δυσκολιών, επομένως απαιτείται προσεκτική κλινική αξιολόγηση.
Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου ή κάποιο αγαπημένο σου πρόσωπο μέσα σε αυτή την περιγραφή, δεν είσαι μόνος/η. Η ADHD δεν είναι ένδειξη τεμπελιάς, ανικανότητας ή κακής προσωπικότητας — είναι μια υπαρκτή νευροβιολογική κατάσταση που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη ζωή αλλά αντιμετωπίζεται με τη σωστή ψυχολογική υποστήριξη, στρατηγικές οργάνωσης και, όπου χρειάζεται, φαρμακευτική αγωγή.
Με την κατάλληλη καθοδήγηση, μπορείς να κατανοήσεις καλύτερα τις ανάγκες σου, να αξιοποιήσεις τα δυνατά σου σημεία και να επαναφέρεις την ισορροπία στην καθημερινότητά σου. Είμαστε εδώ για να σε βοηθήσουμε. Μη διστάσεις να ζητήσεις υποστήριξη – είναι ένα δώρο προς τον εαυτό σου.
Συχνές Ερωτήσεις
Πριν κάνεις το πρώτο βήμα
Οι συνεδρίες κλείνονται μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας για να διασφαλιστεί η κατανόηση του θεραπευτικού αιτήματος και η διαθεσιμότητα των θεραπευτών.
Ναι! Οι συνεδρίες μας πραγματοποιούνται τόσο δια ζώσης στη Θεσσαλονίκη όσο και online, ώστε να έχετε πρόσβαση από οπουδήποτε.
Αν νιώθεις ότι κάτι σε δυσκολεύει, αν επαναλαμβάνεις μοτίβα που σε φθείρουν ή αν θέλεις να βελτιώσεις τις σχέσεις σου, η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει.
Κάθε workshop μας έχει σαφείς θεματικές. Αν δεν είσαι σίγουρος, μπορείς να μας ρωτήσεις και θα σε καθοδηγήσουμε.