Διαταραχή Pica (Pica Disorder)
- Τι είναι και πώς εκδηλώνεται
Η διαταραχή Pica χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενη και επίμονη κατανάλωση μη θρεπτικών, μη φαγώσιμων ουσιών για τουλάχιστον 1 μήνα, σε βαθμό που ξεπερνά το αναμενόμενο για την ηλικία ή το πολιτισμικό πλαίσιο του ατόμου.
Τυπικές ουσίες που καταναλώνονται περιλαμβάνουν:
- Χώμα, άμμο, πηλό, στάχτη
- Χαρτί, ύφασμα, μαλλί, σαπούνι, κόλλα
- Τρίχες, πάγος, κιμωλία, σκόνη ταλκ, μέταλλα
- Βότσαλα, κάρβουνο, μπογιά, κόμμι
Η διαταραχή δεν αφορά την αποστροφή προς το φαγητό, αλλά συνυπάρχει με φυσιολογική όρεξη. Δεν πρέπει να συγχέεται με την φυσιολογική τάση βρεφών να βάζουν αντικείμενα στο στόμα, καθώς η διάγνωση απαιτεί η συμπεριφορά να είναι εξελικτικά ακατάλληλη (συνήθως μετά τα 2 έτη).
Η διάγνωση αποκλείεται όταν η κατανάλωση τέτοιων ουσιών είναι μέρος πολιτισμικά αποδεκτής πρακτικής (π.χ. θρησκευτικό τελετουργικό ή παραδοσιακή χρήση ουσιών).
Λάβε την υποστήριξη που σου ταιριάζει.
Πάρε έως και 30% ΕΚΠΤΩΣΗ στην πρώτη σου συνεδρία
Καμία αλλαγή δεν έρχεται με πίεση. Ο άνθρωπος αλλάζει μόνο όταν είναι έτοιμος.
Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.
- Ποιους επηρεάζει και γιατί συμβαίνει
Η Pica μπορεί να εμφανιστεί σε παιδική, εφηβική ή ενήλικη ηλικία, με συχνότερη εμφάνιση στην παιδική ηλικία.
Προδιαθεσικοί παράγοντες:
- Νοητική υστέρηση ή Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος — εμφανίζεται συχνότερα όσο αυξάνεται η βαρύτητα των γνωστικών δυσκολιών
- Ψυχιατρικές διαταραχές, όπως σχιζοφρένεια ή άλλες αναπτυξιακές καταστάσεις
- Καταστάσεις στέρησης ή παραμέλησης, όπως έλλειψη επίβλεψης ή φροντίδας
- Εγκυμοσύνη, με έντονες επιθυμίες για συγκεκριμένες ουσίες (π.χ. πάγος, κιμωλία), που μπορεί να οδηγήσουν σε συμπεριφορές pica, εφόσον είναι σε επιβλαβές επίπεδο
Δεν απαιτείται απαραίτητα η παρουσία διατροφικής έλλειψης (π.χ. σιδήρου ή ψευδαργύρου), αν και μερικές φορές τέτοιες ανεπάρκειες συνυπάρχουν.
- Πώς επηρεάζει τη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα
Η Pica συνδέεται κυρίως με σωματικές επιπλοκές, παρά με άμεσες κοινωνικές ή επαγγελματικές δυσκολίες.
Συχνές συνέπειες:
- Εντερικές αποφράξεις ή διάτρηση εντέρου (π.χ. από bezoars)
- Λοιμώξεις (π.χ. τοξοπλάσμωση, τοξοκαρίαση από κατανάλωση κοπράνων ή χώματος)
- Δηλητηριάσεις, όπως από μόλυβδο λόγω κατανάλωσης παλαιών χρωμάτων
- Απώλεια βάρους ή διατροφική ανεπάρκεια, ιδίως όταν η Pica συνυπάρχει με περιοριστική πρόσληψη τροφής
Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί επείγουσα ιατρική παρέμβαση ή νοσηλεία. Η διάγνωση γίνεται συχνά καθυστερημένα, όταν οι επιπλοκές έχουν ήδη αναδυθεί.
- Διάκριση από άλλες μορφές
Για τη σωστή διάγνωση απαιτείται διαφοροποίηση από:
- Αναπτυξιακή συμπεριφορά βρεφών, όπου το στόμα είναι βασικό αισθητηριακό εργαλείο — όχι διαταραχή
- Πολιτισμικά ή πνευματικά τελετουργικά, όπου η κατανάλωση ουσιών έχει συγκεκριμένο νόημα
- Κατανάλωση μη θρεπτικών ουσιών λόγω διατροφικών ελλείψεων, χωρίς ψυχοπαθολογική διάσταση
- Ιδεοψυχαναγκαστική ή ψυχωσική συμπεριφορά, όπου οι πράξεις υπαγορεύονται από εμμονές ή παραληρητικές ιδέες
- Συνυπάρχουσες διαταραχές (νοητική υστέρηση, αυτισμός) — η διάγνωση τίθεται μόνο αν η συμπεριφορά pica είναι σημαντικά προβληματική και απαιτεί ξεχωριστή παρέμβαση
Συχνές Ερωτήσεις
Πριν κάνεις το πρώτο βήμα
Οι συνεδρίες κλείνονται μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας για να διασφαλιστεί η κατανόηση του θεραπευτικού αιτήματος και η διαθεσιμότητα των θεραπευτών.
Ναι! Οι συνεδρίες μας πραγματοποιούνται τόσο δια ζώσης στη Θεσσαλονίκη όσο και online, ώστε να έχετε πρόσβαση από οπουδήποτε.
Αν νιώθεις ότι κάτι σε δυσκολεύει, αν επαναλαμβάνεις μοτίβα που σε φθείρουν ή αν θέλεις να βελτιώσεις τις σχέσεις σου, η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει.
Κάθε workshop μας έχει σαφείς θεματικές. Αν δεν είσαι σίγουρος, μπορείς να μας ρωτήσεις και θα σε καθοδηγήσουμε.