1. Τι είναι και πώς εκδηλώνεται

Η Διαταραχή Σωματικών Συμπτωμάτων χαρακτηρίζεται από την παρουσία ενός ή περισσότερων σωματικών συμπτωμάτων που προκαλούν έντονη δυσφορία ή σημαντική αποδιοργάνωση στην καθημερινή ζωή, παρά την απουσία σοβαρής οργανικής αιτίας.

Κεντρικά χαρακτηριστικά:

• Συνεχής ενασχόληση με σωματικά συμπτώματα, είτε αυτά είναι εξηγήσιμα ιατρικά είτε όχι
• Υπερβολικές σκέψεις, συναισθήματα ή συμπεριφορές σε σχέση με την υγεία, όπως: 
  • Εμμονή με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων
  • Υψηλό άγχος για την υγεία
  • Σπατάλη χρόνου και ενέργειας σε εξετάσεις ή αναζητήσεις φροντίδας
• Επίμονη κατάσταση συμπτωματολογίας, συνήθως πάνω από 6 μήνες

Συχνά τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πόνο (π.χ. κεφαλαλγίες, μυοσκελετικά προβλήματα)
• Κόπωση, δυσφορία, ζάλη, ναυτία, κοιλιακό άλγος
• Ανεξήγητες αισθητηριακές ενοχλήσεις ή γενική αδυναμία

2. Ποιους επηρεάζει και γιατί συμβαίνει

Η διαταραχή μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες.

Προδιαθεσικοί παράγοντες:

• Χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και κοινωνικοοικονομική κατάσταση
• Ιστορικό παιδικής κακοποίησης ή τραυματικών εμπειριών
• Συννοσηρότητα με αγχώδεις ή καταθλιπτικές διαταραχές
• Αρνητική συναισθηματικότητα (νευρωτισμός) ως χαρακτηριστικό προσωπικότητας
• Πρόσφατα στρεσογόνα γεγονότα, όπως απώλειες, ανεργία, οικογενειακές συγκρούσεις

Η διαταραχή ενδέχεται να υποεκτιμάται στους ηλικιωμένους, καθώς τα συμπτώματα συχνά θεωρούνται “φυσιολογικά για την ηλικία”. Αντίστοιχα, στα παιδιά, εκδηλώνεται συνήθως με ένα κυρίαρχο σύμπτωμα (π.χ. κοιλιακό άλγος, πονοκέφαλος), ενώ ο ρόλος των γονέων είναι καθοριστικός ως προς την αντίληψη και την αντίδραση στο σύμπτωμα.