Διαλείπουσα Εκρηκτική Διαταραχή (Intermittent Explosive Disorder – IED)

  1. Τι είναι και πώς εκδηλώνεται

Η Διαλείπουσα Εκρηκτική Διαταραχή (IED) χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες και ξαφνικές εκρήξεις επιθετικής συμπεριφοράς, που εκδηλώνονται χωρίς έλεγχο και δυσανάλογα σε σχέση με το ερέθισμα ή το στρεσογόνο παράγοντα που τις προκάλεσε. Οι εκρήξεις αυτές είναι παρορμητικές και βασίζονται σε θυμό, όχι σε προμελετημένη πρόθεση ή απόπειρα επίτευξης κάποιου στόχου.

Υπάρχουν δύο μορφές συμπτωμάτων:

  • Συχνές επιθέσεις χωρίς σοβαρές συνέπειες: λεκτική επιθετικότητα (ξεσπάσματα, φωνές, καυγάδες) ή φυσική επιθετικότητα χωρίς τραυματισμό ή ζημιές, τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα για 3 μήνες.
  • Σοβαρές επιθετικές εκρήξεις: τουλάχιστον 3 περιστατικά μέσα σε 12 μήνες, που περιλαμβάνουν καταστροφή περιουσίας ή επίθεση με τραυματισμό ανθρώπων ή ζώων.

Η ένταση της επιθετικότητας είναι δυσανάλογη σε σχέση με το αίτιο, και η συμπεριφορά δεν είναι προμελετημένη ούτε στοχεύει σε συγκεκριμένο όφελος. Η διάρκεια των εκρήξεων είναι συνήθως σύντομη (λιγότερο από 30 λεπτά), με αιφνίδια έναρξη και χωρίς ιδιαίτερη προειδοποίηση.

Για να τεθεί διάγνωση:

  • Το άτομο πρέπει να είναι τουλάχιστον 6 ετών ή στο αντίστοιχο αναπτυξιακό στάδιο.
  • Οι εκρήξεις δεν πρέπει να εξηγούνται καλύτερα από άλλη διαταραχή (π.χ. κατάθλιψη, διπολική, ΔΜΔD, ψυχωσική διαταραχή) ή από οργανική νόσο ή χρήση ουσιών.
  1. Ποιους επηρεάζει και γιατί συμβαίνει

Η έναρξη εμφανίζεται συνήθως στην παιδική ηλικία ή την εφηβεία και σπάνια ξεκινά για πρώτη φορά μετά τα 40. Η πορεία είναι χρόνια, με διαλείποντα επεισόδια για πολλά χρόνια.

Η επικράτηση της διαταραχής εκτιμάται στο 2.7% του πληθυσμού ετησίως, με μεγαλύτερη συχνότητα σε:

  • Νεαρότερα άτομα (<35-40 ετών),
  • Άτομα με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο.

Παράγοντες κινδύνου:

  • Περιβαλλοντικοί: Ιστορικό κακοποίησης, παραμέλησης ή συναισθηματικού τραύματος κατά τα πρώτα 20 έτη ζωής αυξάνει τον κίνδυνο.
  • Γενετικοί/φυσιολογικοί: Υπάρχει γενετική προδιάθεση (συχνότερο σε συγγενείς πρώτου βαθμού), ενώ καταγράφονται βιολογικές δυσλειτουργίες σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη ρύθμιση της επιθετικότητας, όπως ο προμετωπιαίος φλοιός, η αμυγδαλή και η πρόσθια έλικα του προσαγωγίου. Έχουν εντοπιστεί επίσης διαταραχές στη σεροτονινεργική λειτουργία.

Η διαταραχή μπορεί να διαγνωστεί παράλληλα με άλλες διαταραχές, όπως ΔΕΠ-Υ, ODD, διαταραχή διαγωγής ή αυτιστικό φάσμα, εφόσον οι εκρήξεις υπερβαίνουν το συνήθως αναμενόμενο για αυτές τις διαγνώσεις.

Λάβε την υποστήριξη που σου ταιριάζει.

Πάρε έως και 30% ΕΚΠΤΩΣΗ στην πρώτη σου συνεδρία

Καμία αλλαγή δεν έρχεται με πίεση. Ο άνθρωπος αλλάζει μόνο όταν είναι έτοιμος.


Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.

  1. Πώς επηρεάζει τη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα

Η διαλείπουσα εκρηκτική διαταραχή προκαλεί σημαντικές επιπτώσεις σε πολλαπλούς τομείς της ζωής:

  • Κοινωνικά προβλήματα: Ρήξεις σε φιλικές, οικογενειακές και ερωτικές σχέσεις.
  • Επαγγελματικά προβλήματα: Απόλυση, υποβάθμιση ή επαγγελματική απομόνωση.
  • Οικονομικές συνέπειες: Καταστροφή περιουσίας ή δικαστικά έξοδα.
  • Νομικά προβλήματα: Συχνά περιστατικά βίας οδηγούν σε συλλήψεις ή μηνύσεις.

Πολλοί άνθρωποι με τη διαταραχή αισθάνονται τύψεις ή ενοχές μετά από τα ξεσπάσματα, όμως δυσκολεύονται να διαχειριστούν το εσωτερικό φορτίο που τα προκαλεί. Επιπλέον, η ελλιπής αυτογνωσία ή η απουσία ψυχολογικής υποστήριξης οδηγεί σε χρόνια επανάληψη των εκρήξεων.

  1. Διάκριση από άλλες μορφές
  • Διαταραχή Αντικοινωνικής ή Οριακής Προσωπικότητας: Η επιθετικότητα εκεί έχει συχνά χειριστικό ή στοχευμένο χαρακτήρα, ενώ στη IED είναι παρορμητική και δυσανάλογη.
  • Διαταραχή Διαγωγής ή Αντιδραστικής Προκλητικότητας (ODD): Στην IED τα επεισόδια είναι εκρηκτικά και δεν έχουν το σταθερό μοτίβο εναντίωσης ή πρόκλησης.
  • Διαταραχή Δυσθυμικής Ρύθμισης (DMDD): Διαγιγνώσκεται μόνο σε παιδιά κάτω των 18 ετών και χαρακτηρίζεται από επίμονες δυσθυμικές διαταραχές διάθεσης.
  • Κατάθλιψη, Διπολική Διαταραχή, Ψυχωσικές Διαταραχές: Οι εκρήξεις θυμού πρέπει να αποκλείονται ως μέρος αυτών των κλινικών καταστάσεων πριν τεθεί η διάγνωση IED.

Πολλοί άνθρωποι ζουν για χρόνια εγκλωβισμένοι στον κύκλο της εκρηκτικής συμπεριφοράς χωρίς να κατανοούν τον μηχανισμό πίσω από αυτήν. Η κατανόηση ότι πρόκειται για μια πραγματική διαταραχή με βιοψυχοκοινωνικές ρίζες, αποτελεί το πρώτο βήμα προς τη θεραπευτική αλλαγή. Μέσα από ψυχοεκπαίδευση, θεραπευτική υποστήριξη και, όπου χρειάζεται, φαρμακοθεραπεία, είναι απολύτως εφικτό να αποκατασταθεί η εσωτερική ισορροπία και η λειτουργικότητα στις σχέσεις και την καθημερινότητα. Η επιθετικότητα δεν είναι ταυτότητα — είναι μήνυμα. Και κάθε μήνυμα μπορεί να αποκωδικοποιηθεί με φροντίδα, γνώση και ενσυναίσθηση.

Εγγραφή στο Newsletter – Γιατί να γραφτείς

Οι άνθρωποι που αλλάζουν τη ζωή τους, ξεκινούν από τη γνώση

Εγγράψου στο Newsletter και λάβε:

– Πρακτικά εργαλεία για την αυτοβελτίωσή σου.
– Αποκλειστικό περιεχόμενο και γνώσεις ψυχολογίας που μεταμορφώνουν την οπτική σου.
– Ειδοποιήσεις για νέα άρθρα & βιωματικά εργαστήρια που διοργανώνουμε. 

Top Videos

Συχνές Ερωτήσεις

Πριν κάνεις το πρώτο βήμα

Πώς μπορώ να κλείσω ραντεβού για συνεδρία;

Οι συνεδρίες κλείνονται μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας για να διασφαλιστεί η κατανόηση του θεραπευτικού αιτήματος και η διαθεσιμότητα των θεραπευτών.

Ναι! Οι συνεδρίες μας πραγματοποιούνται τόσο δια ζώσης στη Θεσσαλονίκη όσο και online, ώστε να έχετε πρόσβαση από οπουδήποτε.

Αν νιώθεις ότι κάτι σε δυσκολεύει, αν επαναλαμβάνεις μοτίβα που σε φθείρουν ή αν θέλεις να βελτιώσεις τις σχέσεις σου, η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει.

Κάθε workshop μας έχει σαφείς θεματικές. Αν δεν είσαι σίγουρος, μπορείς να μας ρωτήσεις και θα σε καθοδηγήσουμε.

To ebook ασς με τίτλο "Διαλείπουσα Εκρηκτική Διαταραχή (Intermittent Explosive Disorder – IED)" ειναι έτοιμο για εσένα και μπορείς να το κατεβάσεις πατώντας το παρακάτω κουμπί

Χρειάζεστε Άμεση Υποστήριξη;

Συμπληρώστε την φόρμα και θα σας καλέσουμε εντός
24 ωρών!


Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.