Διαταραχή Διαγωγής (Conduct Disorder)
- Τι είναι και πώς εκδηλώνεται
Η Διαταραχή Διαγωγής χαρακτηρίζεται από ένα επίμονο και επαναλαμβανόμενο μοτίβο συμπεριφορών που παραβιάζουν τα βασικά δικαιώματα των άλλων ή σημαντικούς κοινωνικούς κανόνες, ανάλογους με την ηλικία του ατόμου. Για τη διάγνωση απαιτείται η παρουσία τουλάχιστον 3 από 15 συμπτώματα μέσα στο τελευταίο 12μηνο, εκ των οποίων τουλάχιστον 1 πρέπει να έχει παρουσιαστεί το τελευταίο 6μηνο.
Οι συμπεριφορές κατηγοριοποιούνται ως εξής:
- Επιθετικότητα προς ανθρώπους και ζώα: εκφοβισμός, σωματική βία, χρήση όπλων, σκληρότητα προς ανθρώπους ή ζώα, ληστείες, εξαναγκασμός σε σεξουαλική πράξη.
- Καταστροφή περιουσίας: εμπρησμός ή άλλες μορφές ηθελημένης καταστροφής.
- Δόλος ή κλοπή: διάρρηξη, ψέματα για όφελος, κλοπές σημαντικής αξίας χωρίς άμεση αντιπαράθεση.
- Σοβαρές παραβάσεις κανόνων: παραμονή εκτός σπιτιού τη νύχτα πριν την ηλικία των 13, φυγή από το σπίτι, απουσίες από το σχολείο (κοπάνες).
Για να τεθεί διάγνωση, οι συμπεριφορές πρέπει να προκαλούν κλινικά σημαντική δυσλειτουργία στην κοινωνική, ακαδημαϊκή ή επαγγελματική ζωή του ατόμου. Εάν το άτομο είναι άνω των 18 ετών, δεν πρέπει να πληροί τα κριτήρια της αντικοινωνικής διαταραχής προσωπικότητας.
Λάβε την υποστήριξη που σου ταιριάζει.
Πάρε έως και 30% ΕΚΠΤΩΣΗ στην πρώτη σου συνεδρία
Καμία αλλαγή δεν έρχεται με πίεση. Ο άνθρωπος αλλάζει μόνο όταν είναι έτοιμος.
Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.
- Ποιους επηρεάζει και γιατί συμβαίνει
Η διαταραχή εμφανίζεται με συχνότητα 2–10% στον γενικό πληθυσμό (μέσος όρος 4%) και η αναλογία φύλου είναι σημαντικά υψηλότερη στα αγόρια, ιδιαίτερα στις παιδικές ηλικίες. Στα κορίτσια, οι συμπεριφορές εκδηλώνονται συχνότερα με ψευδολογίες, φυγές, χρήση ουσιών ή πορνεία, ενώ τα αγόρια επιδεικνύουν πιο εμφανή φυσική επιθετικότητα, βανδαλισμούς και σχολική παραβατικότητα.
Τύποι έναρξης:
- Παιδική έναρξη (<10 ετών): σοβαρότερη πορεία, συχνά σχετίζεται με ΔΕΠ-Υ ή προηγούμενη ODD, με αυξημένο κίνδυνο αντικοινωνικής πορείας.
- Εφηβική έναρξη (≥10 ετών): ηπιότερη μορφή, συνδέεται συχνότερα με ομαδικές παραβατικές συμπεριφορές, μικρότερη πιθανότητα χρονιότητας.
- Απροσδιόριστης έναρξης: όταν δεν είναι σαφές πότε εμφανίστηκαν τα πρώτα συμπτώματα.
Ειδικός προσδιορισμός: Με περιορισμένα προκοινωνικά συναισθήματα (limited prosocial emotions): αφορά άτομα με χαρακτηριστικά όπως:
- Έλλειψη ενοχής ή τύψεων.
- Απανθρωπιά ή έλλειψη ενσυναίσθησης.
- Αδιαφορία για την επίδοση ή τις συνέπειες.
- Ρηχό ή ψευδές συναίσθημα.
Αυτός ο προσδιορισμός συνδέεται με πιο σοβαρή, επιθετική και χρόνια πορεία, και αυξημένο κίνδυνο ψυχοπαθολογίας ενηλίκου τύπου.
- Πώς επηρεάζει τη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα
Η διαταραχή προκαλεί εκτεταμένες λειτουργικές επιπτώσεις:
- Ακαδημαϊκή αποτυχία, αποβολές ή διακοπή σχολείου.
- Νομικά προβλήματα, παραβατική συμπεριφορά, σύλληψη ή εγκλεισμός.
- Ασυμβατότητα με οικογένεια, απομόνωση από κοινωνικά δίκτυα και συνομηλίκους.
- Νεανική εγκυμοσύνη, σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, χρήση ουσιών και ατυχήματα.
- Αδυναμία επαγγελματικής ένταξης ή διατήρησης σταθερής εργασίας.
- Αυξημένος κίνδυνος για ψυχικές διαταραχές και αυτοκτονικότητα.
Η ένταση των συνεπειών αυξάνεται σημαντικά στα άτομα με παιδική έναρξη και χαρακτηριστικά ψυχρότητας ή απουσίας ενσυναίσθησης, καθώς και σε περιβάλλοντα με έλλειψη γονικού ελέγχου ή υψηλή κοινωνική έκθεση σε βία.
- Διάκριση από άλλες μορφές
Η Διαταραχή Διαγωγής διακρίνεται από:
- ODD: η ODD χαρακτηρίζεται από πρόκληση και εναντίωση χωρίς παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων των άλλων. Συχνά προηγείται της Διαταραχής Διαγωγής.
- Αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας: τίθεται μετά τα 18 έτη και απαιτεί ιστορικό διαταραχής διαγωγής πριν τα 15.
- Διαταραχή διάθεσης ή ψυχωτικές διαταραχές: οι αντικοινωνικές συμπεριφορές πρέπει να αξιολογηθούν πέραν των συμπτωμάτων αυτών των διαταραχών.
- Προσαρμοστικές διαταραχές ή περιβαλλοντική επιβίωση: σε περιβάλλοντα έντονης βίας ή πολέμου, κάποια παραβατικά πρότυπα μπορεί να είναι προσαρμοστικά — γι’ αυτό η πολιτισμική και κοινωνική αξιολόγηση είναι κρίσιμη.
Η Διαταραχή Διαγωγής δεν είναι απλώς παραβατικότητα — είναι ένα πολυπαραγοντικό ψυχοκοινωνικό και βιολογικό φαινόμενο που αντικατοπτρίζει βαθιά διαταραγμένες διεργασίες συναισθηματικής ρύθμισης, ηθικής ανάπτυξης και κοινωνικής μάθησης. Όσο αυστηρή κι αν φαίνεται η συμπεριφορά ενός παιδιού ή εφήβου, πίσω της συνήθως βρίσκεται μια ιστορία πόνου, εγκατάλειψης ή αδιαφορίας. Η αλλαγή δεν έρχεται με τιμωρία — έρχεται με κατανόηση, ενσυναίσθηση, ψυχοθεραπεία και οριοθετημένη φροντίδα. Οι άνθρωποι δεν γεννιούνται καταστροφικοί· γίνονται όταν δεν νιώθουν ποτέ ότι αξίζουν.
Συχνές Ερωτήσεις
Πριν κάνεις το πρώτο βήμα
Οι συνεδρίες κλείνονται μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας για να διασφαλιστεί η κατανόηση του θεραπευτικού αιτήματος και η διαθεσιμότητα των θεραπευτών.
Ναι! Οι συνεδρίες μας πραγματοποιούνται τόσο δια ζώσης στη Θεσσαλονίκη όσο και online, ώστε να έχετε πρόσβαση από οπουδήποτε.
Αν νιώθεις ότι κάτι σε δυσκολεύει, αν επαναλαμβάνεις μοτίβα που σε φθείρουν ή αν θέλεις να βελτιώσεις τις σχέσεις σου, η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει.
Κάθε workshop μας έχει σαφείς θεματικές. Αν δεν είσαι σίγουρος, μπορείς να μας ρωτήσεις και θα σε καθοδηγήσουμε.