1. Τι είναι και πώς εκδηλώνεται

Η Διπολική Διαταραχή ΙΙ Τύπου χαρακτηρίζεται από την παρουσία τουλάχιστον ενός υπομανιακού επεισοδίου και τουλάχιστον ενός μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου. Το βασικό διαφοροδιαγνωστικό στοιχείο είναι ότι ποτέ δεν έχει υπάρξει μανιακό επεισόδιο – αν εμφανιστεί, η διάγνωση μετατρέπεται σε Διπολική Ι.

 Υπομανιακό επεισόδιο:

• Ανώμαλα και επίμονα ανυψωμένη, επεκτατική ή ευερέθιστη διάθεση, με αυξημένη δραστηριότητα/ενέργεια.
• Διάρκεια: τουλάχιστον 4 ημέρες.
• Παρουσία τουλάχιστον 3 συμπτωμάτων (ή 4 αν το συναίσθημα είναι μόνο ευερέθιστο): διογκωμένη αυτοεκτίμηση, μειωμένη ανάγκη για ύπνο, πίεση λόγου, φυγή ιδεών, απόσπαση προσοχής, αυξημένη δραστηριότητα, παρορμητικές ενέργειες.
• Ορατή αλλαγή στη λειτουργικότητα, χωρίς σημαντική έκπτωση ή ανάγκη νοσηλείας.

 Μείζον Καταθλιπτικό Επεισόδιο:

• 5 ή περισσότερα συμπτώματα επί 2 εβδομάδες, με υποχρεωτική παρουσία καταθλιπτικής διάθεσης ή ανηδονίας.
• Συχνά συμπτώματα: διαταραχές ύπνου/όρεξης, κόπωση, ενοχές, γνωστική δυσλειτουργία, αυτοκτονικός ιδεασμός.
• Η κατάθλιψη είναι το πιο συχνό και πιο επιβαρυντικό μέρος της κλινικής εικόνας.

Η διαταραχή δεν θεωρείται «ελαφριά» μορφή της Διπολικής Ι, καθώς η συχνότητα των επεισοδίων και η λειτουργική επιβάρυνση, κυρίως από την κατάθλιψη, είναι ιδιαίτερα σημαντικές.

2. Ποιους επηρεάζει και γιατί συμβαίνει

Ο  επιπολασμός της διαταραχής κυμαίνεται περίπου στο 0.8% στις ΗΠΑ και 0.3% διεθνώς. Η μέση ηλικία έναρξης είναι γύρω στα μέσα της δεκαετίας των 20, με το πρώτο επεισόδιο να είναι συνήθως καταθλιπτικό.

Παράγοντες κινδύνου:

• Γενετικοί: Ισχυρή κληρονομική συνιστώσα, κυρίως σε συγγενείς ατόμων με Διπολική ΙΙ.
• Φυσιολογικοί: Πιθανή γενετική προδιάθεση για πρώιμη έναρξη και ταχεία εναλλαγή.
• Ψυχοκοινωνικοί: Ιστορικό τραύματος, χρήση ουσιών, άγχος, διατροφικές διαταραχές.
• Γυναίκες: Υψηλότερη πιθανότητα για ταχεία κυκλοφορία και υπομανία με μικτά χαρακτηριστικά.

Η διαταραχή συχνά διαγιγνώσκεται καθυστερημένα, καθώς η υπομανία πολλές φορές δεν γίνεται αντιληπτή ως παθολογική, ούτε από τον ασθενή ούτε από τους οικείους του.