Διαταραχές Χρήσης Ουσιών (Substance Use Disorders)

  1. Τι είναι και πώς εκδηλώνονται

Οι Διαταραχές Χρήσης Ουσιών χαρακτηρίζονται από συμπλέγματα γνωστικών, συμπεριφορικών και φυσιολογικών συμπτωμάτων, τα οποία υποδηλώνουν ότι το άτομο συνεχίζει τη χρήση της ουσίας παρά τις αρνητικές συνέπειες. Η διαταραχή βασίζεται σε παθολογικά μοτίβα χρήσης που σχετίζονται με απώλεια ελέγχου, κοινωνική δυσλειτουργία, επικίνδυνη χρήση και φαρμακολογικά φαινόμενα (ανοχή, στέρηση).

Τα βασικά κριτήρια διακρίνονται σε 4 ομάδες:

  1. Έλλειψη ελέγχου:
  • Χρήση σε μεγαλύτερες ποσότητες ή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ ό,τι προβλεπόταν.
  • Επανειλημμένες ανεπιτυχείς προσπάθειες μείωσης ή διακοπής.
  • Πολύς χρόνος αφιερωμένος στη χρήση, απόκτηση ή ανάρρωση από τη χρήση.
  • Έντονη επιθυμία για τη χρήση της ουσίας.
  1. Κοινωνική δυσλειτουργία:
  • Αποτυχία στην εκπλήρωση υποχρεώσεων (σχολείο, εργασία, σπίτι).
  • Συνέχιση χρήσης παρά τα κοινωνικά ή διαπροσωπικά προβλήματα που προκαλεί.
  • Παραίτηση από σημαντικές δραστηριότητες (κοινωνικές, επαγγελματικές, ψυχαγωγικές).

Λάβε την υποστήριξη που σου ταιριάζει.

Πάρε έως και 30% ΕΚΠΤΩΣΗ στην πρώτη σου συνεδρία

Καμία αλλαγή δεν έρχεται με πίεση. Ο άνθρωπος αλλάζει μόνο όταν είναι έτοιμος.


Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.

  1. Επικίνδυνη χρήση:
  • Χρήση σε επικίνδυνες συνθήκες (π.χ. οδήγηση).
  • Συνέχιση χρήσης παρά τη γνώση της βλάβης στην υγεία ή την ψυχική λειτουργία.
  1. Φαρμακολογικά κριτήρια:
  • Ανοχή: Ανάγκη για αυξημένες δόσεις ή μειωμένη επίδραση της ίδιας ποσότητας.
  • Στέρηση: Εμφάνιση συνδρόμου στέρησης ή χρήση για την ανακούφισή του.

Σημείωση: Ανοχή και στέρηση δεν απαιτούνται για τη διάγνωση, και δεν υπολογίζονται όταν σχετίζονται με κατάλληλη ιατρική χρήση φαρμάκων (π.χ. παυσίπονα, ηρεμιστικά).

  1. Ποιους επηρεάζει και γιατί συμβαίνει

Η Διαταραχή Χρήσης Ουσιών μπορεί να αφορά κάθε κατηγορία ουσίας (π.χ. αλκοόλ, οπιοειδή, κάνναβη, διεγερτικά, ηρεμιστικά, εισπνεόμενα, παραισθησιογόνα), εκτός από την καφεΐνη. Εμφανίζεται συνήθως σε ηλικίες 18–24 ετών, με την πρώτη επαφή μέσω μέθης ή πειραματισμού στην εφηβεία.

Η χρόνια χρήση προκαλεί νευρωνικές αλλαγές στο σύστημα ανταμοιβής (μεσολιμβικό σύστημα, ντοπαμίνη, επιβράβευση) που ενισχύουν την επαναλαμβανόμενη επιθυμία (craving) και τον κύκλο υποτροπών.

Παράγοντες κινδύνου:

  • Γενετικοί: Κληρονομικότητα, δυσλειτουργίες στα κυκλώματα ελέγχου παρορμήσεων.
  • Ψυχολογικοί: Συννοσηρότητα με αγχώδεις, καταθλιπτικές ή αντικοινωνικές διαταραχές.
  • Περιβαλλοντικοί: Στρεσογόνα γεγονότα, φτώχεια, έλλειψη υποστήριξης, χρήση στην οικογένεια.
  1. Πώς επηρεάζει τη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα

Οι διαταραχές χρήσης ουσιών προκαλούν εκτεταμένες λειτουργικές συνέπειες:

  • Επαγγελματική και ακαδημαϊκή απορρύθμιση.
  • Διατάραξη σχέσεων και κοινωνική απομόνωση.
  • Προβλήματα υγείας (ηπατοπάθειες, ανοσοκαταστολή, ψυχώσεις).
  • Νομικές συνέπειες, σύλληψη, ποινικό μητρώο.
  • Ψυχικές επιπλοκές, όπως συννοσηρή κατάθλιψη, άγχος, αυτοκτονικότητα.
  • Κοινωνικό κόστος: ανεργία, αύξηση εγκληματικότητας, επιβάρυνση συστημάτων υγείας.

Η σοβαρότητα ποικίλει:

  • Ήπια: 2–3 συμπτώματα.
  • Μέτρια: 4–5 συμπτώματα.
  • Σοβαρή: ≥6 συμπτώματα.

Υπάρχουν επίσης προσδιορισμοί πορείας: σε πρώιμη ύφεση, σε διατηρούμενη ύφεση, σε ελεγχόμενο περιβάλλον, με υποστηρικτική αγωγή.

  1. Διάκριση από άλλες μορφές

Οι Διαταραχές Χρήσης Ουσιών πρέπει να διακρίνονται από:

  • Ψυχιατρικές διαταραχές ανεξάρτητης αιτιολογίας (όχι επαγόμενες από ουσίες).
  • Φαρμακολογικά φαινόμενα κατά την ορθή χρήση φαρμάκων (π.χ. ανοχή/στέρηση από παυσίπονα δεν σημαίνει εθισμός).
  • Επεισοδιακή χρήση χωρίς λειτουργική έκπτωση ή συμπτωματολογία.

Επιπλέον, υπάρχει διάκριση από τις επαγόμενες ψυχιατρικές διαταραχές από ουσίες/φάρμακα (Substance/Medication-Induced Disorders), όπως:

  • Ψυχωσική, Καταθλιπτική, Αγχώδης διαταραχή επαγόμενη από ουσία.
  • Που διαγιγνώσκονται μόνο αν εμφανίζονται κατά την μέθη ή στέρηση, και δεν προϋπάρχουν ως ανεξάρτητες διαταραχές.

Οι επαγόμενες διαταραχές είναι συχνά προσωρινές, αλλά μπορεί να έχουν βαριά συμπτωματολογία (π.χ. ψύχωση, αυτοκτονικότητα). Ο εντοπισμός της αιτίας έχει κρίσιμη σημασία για τη σωστή διάγνωση και παρέμβαση.

Η εξάρτηση δεν είναι απλώς ένα πρόβλημα επιλογής — είναι μια ψυχοβιολογική σύγκρουση ανάμεσα στην επιθυμία για ανακούφιση και την αδυναμία ρύθμισης του εσωτερικού πόνου. Πίσω από κάθε χρήση κρύβεται συχνά μια προσπάθεια να γεμίσει ένα συναισθηματικό κενό ή να καταπραϋνθεί ένας ψυχικός πόνος. Δεν είναι ποτέ αργά για την αποκατάσταση— η φροντίδα, η ψυχοθεραπεία και η επανασύνδεση με τη ζωή μπορούν να ξαναχτίσουν την ακεραιότητα, την ελευθερία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.

 

Εγγραφή στο Newsletter – Γιατί να γραφτείς

Οι άνθρωποι που αλλάζουν τη ζωή τους, ξεκινούν από τη γνώση

Εγγράψου στο Newsletter και λάβε:

– Πρακτικά εργαλεία για την αυτοβελτίωσή σου.
– Αποκλειστικό περιεχόμενο και γνώσεις ψυχολογίας που μεταμορφώνουν την οπτική σου.
– Ειδοποιήσεις για νέα άρθρα & βιωματικά εργαστήρια που διοργανώνουμε. 

Top Videos

Συχνές Ερωτήσεις

Πριν κάνεις το πρώτο βήμα

Πώς μπορώ να κλείσω ραντεβού για συνεδρία;

Οι συνεδρίες κλείνονται μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας για να διασφαλιστεί η κατανόηση του θεραπευτικού αιτήματος και η διαθεσιμότητα των θεραπευτών.

Ναι! Οι συνεδρίες μας πραγματοποιούνται τόσο δια ζώσης στη Θεσσαλονίκη όσο και online, ώστε να έχετε πρόσβαση από οπουδήποτε.

Αν νιώθεις ότι κάτι σε δυσκολεύει, αν επαναλαμβάνεις μοτίβα που σε φθείρουν ή αν θέλεις να βελτιώσεις τις σχέσεις σου, η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει.

Κάθε workshop μας έχει σαφείς θεματικές. Αν δεν είσαι σίγουρος, μπορείς να μας ρωτήσεις και θα σε καθοδηγήσουμε.

To ebook ασς με τίτλο "Διαταραχές Χρήσης Ουσιών (Substance Use Disorders)" ειναι έτοιμο για εσένα και μπορείς να το κατεβάσεις πατώντας το παρακάτω κουμπί

Χρειάζεστε Άμεση Υποστήριξη;

Συμπληρώστε την φόρμα και θα σας καλέσουμε εντός
24 ωρών!


Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.