Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder)
- Τι είναι και πώς εκδηλώνεται
Η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από διάχυτη αστάθεια στις διαπροσωπικές σχέσεις, την αυτοεικόνα, τα συναισθήματα και τον έλεγχο των παρορμήσεων, η οποία ξεκινά από την πρώιμη ενήλικη ζωή και εμφανίζεται σε πολλούς τομείς της ζωής του ατόμου.
Η διάγνωση τίθεται όταν υπάρχουν τουλάχιστον πέντε από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Έντονες και αγωνιώδεις προσπάθειες αποφυγής πραγματικής ή φανταστικής εγκατάλειψης.
- Μοτίβο έντονων και ασταθών διαπροσωπικών σχέσεων που εναλλάσσονται μεταξύ εξιδανίκευσης και απαξίωσης.
- Αστάθεια στην αυτοεικόνα και στην αίσθηση ταυτότητας.
- Παρορμητική συμπεριφορά σε τουλάχιστον δύο τομείς (π.χ. υπερκατανάλωση, επικίνδυνο σεξ, κατάχρηση ουσιών, υπερφαγία, απερίσκεπτη οδήγηση).
- Επανειλημμένη αυτοκτονική συμπεριφορά ή αυτοτραυματισμοί.
- Αιφνίδιες συναισθηματικές εναλλαγές, με επεισόδια δυσφορίας, άγχους ή έντονης ευερεθιστότητας.
- Χρόνια αίσθηση εσωτερικού κενού.
- Έντονος θυμός ή δυσκολία στη διαχείρισή του, συχνά δυσανάλογος της κατάστασης.
- Παροδικός παρανοειδής ιδεασμός ή σοβαρά αποσυνδετικά συμπτώματα, που σχετίζονται με το στρες.
Λάβε την υποστήριξη που σου ταιριάζει.
Πάρε έως και 30% ΕΚΠΤΩΣΗ στην πρώτη σου συνεδρία
Καμία αλλαγή δεν έρχεται με πίεση. Ο άνθρωπος αλλάζει μόνο όταν είναι έτοιμος.
Αν είσαι κάτω των 18 ετών και νιώθεις ότι χρειάζεσαι υποστήριξη, σου αξίζει να ακουστείς και να φροντιστείς. Για να μπορέσουμε να σου σταθούμε με τον τρόπο που χρειάζεται, χρειαζόμαστε πρώτα τη συγκατάθεση ενός γονέα ή κηδεμόνα. Σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύεσαι.
- Ποιους επηρεάζει και γιατί συμβαίνει
Η επικράτηση της διαταραχής στον γενικό πληθυσμό εκτιμάται στο 1.6% έως και 5.9%, ενώ σε ψυχιατρικά περιβάλλοντα είναι σημαντικά υψηλότερη (έως και 20% σε νοσηλευόμενους ασθενείς). Το 75% των διαγνωσμένων ατόμων είναι γυναίκες.
Παράγοντες κινδύνου:
- Γενετική προδιάθεση: αυξημένα ποσοστά σε συγγενείς πρώτου βαθμού με την ίδια διαταραχή.
- Ιστορικό κακοποίησης, παραμέλησης, εγκατάλειψης ή απώλειας φροντιστή στην παιδική ηλικία.
- Συχνά προϋπάρχει τραυματική εμπειρία ή διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).
- Αυξημένη συννοσηρότητα με διαταραχές κατάχρησης ουσιών, αντικοινωνική διαταραχή και συναισθηματικές διαταραχές (κατάθλιψη/διπολική).
- Πώς επηρεάζει τη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα
Η λειτουργικότητα των ατόμων με Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας επηρεάζεται έντονα και πολυεπίπεδα:
- Ασταθείς διαπροσωπικές σχέσεις γεμάτες ένταση, εξαρτήσεις και συναισθηματικές μεταπτώσεις.
- Συχνές διακοπές σπουδών, αλλαγές εργασιών, απολύσεις, διαζύγια ή απομόνωση.
- Αυτοκαταστροφική συμπεριφορά (υπερκατανάλωση, ατυχήματα, εθισμοί).
- Ασταθής ταυτότητα, δυσκολία στη λήψη αποφάσεων και έλλειψη σταθερών στόχων.
- Συναισθηματικές διακυμάνσεις που επηρεάζουν την καθημερινή λειτουργία και την εργασιακή απόδοση.
- Ακραίες αντιδράσεις σε ελάχιστες αλλαγές ή απουσίες, που βιώνονται ως εγκατάλειψη.
- Επαναλαμβανόμενες αυτοτραυματικές συμπεριφορές ή απόπειρες αυτοκτονίας που συχνά προκαλούν νοσηλείες.
Η συναισθηματική τους αστάθεια καθιστά δύσκολη τη σταθερότητα σε οποιοδήποτε πλαίσιο ζωής — επαγγελματικό, φιλικό ή οικογενειακό.
- Διάκριση από άλλες μορφές
Η διάγνωση πρέπει να διακρίνεται από:
- Διπολική Διαταραχή: τα επεισόδια μεταβολής της διάθεσης στη BPD είναι μικρότερης διάρκειας (ώρες-ημέρες) και σχετίζονται με διαπροσωπικά γεγονότα, ενώ στη διπολική υπάρχουν πλήρη επεισόδια μανίας ή κατάθλιψης.
- Αντικοινωνική Διαταραχή Προσωπικότητας: ενώ μπορεί να συνυπάρχουν παρορμητικές και παραβατικές τάσεις, στη BPD υπάρχει έντονη συναισθηματική ευαλωτότητα και φόβος εγκατάλειψης.
- Ναρκισσιστική ή Ιστριονική Διαταραχή: μπορεί να υπάρχει κοινός φόβος απόρριψης, αλλά στη BPD η αστάθεια της ταυτότητας και η παρορμητικότητα είναι πιο χαρακτηριστικές.
- Σχιζότυπη Διαταραχή: αν και μπορεί να εμφανίζονται παροδικά αποσυνδετικά ή παρανοειδή στοιχεία, στη BPD δεν υπάρχει ο σταθερός γνωστικός/αντιληπτικός εκκεντρισμός που χαρακτηρίζει τη σχιζοτυπική.
Η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας είναι μια βαθιά επώδυνη, αλλά θεραπεύσιμη κατάσταση. Πίσω από την αστάθεια, την ένταση και τις παρορμήσεις, βρίσκεται ένα άτομο με τεράστια ανάγκη σύνδεσης, ασφάλειας και νοήματος. Η έγκαιρη διάγνωση και η εξειδικευμένη θεραπεία μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντική βελτίωση και επανασύνδεση με τον εαυτό και τους άλλους.
Συχνές Ερωτήσεις
Πριν κάνεις το πρώτο βήμα
Οι συνεδρίες κλείνονται μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας για να διασφαλιστεί η κατανόηση του θεραπευτικού αιτήματος και η διαθεσιμότητα των θεραπευτών.
Ναι! Οι συνεδρίες μας πραγματοποιούνται τόσο δια ζώσης στη Θεσσαλονίκη όσο και online, ώστε να έχετε πρόσβαση από οπουδήποτε.
Αν νιώθεις ότι κάτι σε δυσκολεύει, αν επαναλαμβάνεις μοτίβα που σε φθείρουν ή αν θέλεις να βελτιώσεις τις σχέσεις σου, η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει.
Κάθε workshop μας έχει σαφείς θεματικές. Αν δεν είσαι σίγουρος, μπορείς να μας ρωτήσεις και θα σε καθοδηγήσουμε.